Vitamin B complex, những lợi ích và đối tượng nên sử dụng

Trong sức khỏe, mỗi ngày con người chúng ta luôn phải cung cấp cấp cho mình nguồn dinh dưỡng cần thiết để cơ thể có thể hoạt động tốt trong một ngày dài. Trong đó những hợp chất vitamin là yếu tố quan trọng trong chế độ dinh dưỡng cho con người, và Vitamin B complex cũng không phải là ngoại lệ.

Hiện nay, loại vitamin này đã dần trở nên phổ biến và đã được sử dụng rộng rãi dưới nhiều phương pháp khác nhau, kể cả trong các liệu trình điều trị bệnh. Để hiểu rõ hơn về những công dụng và một số thành phần hóa học của loại vitamin này, hãy cùng Madefresh nghiên cứu kỹ hơn qua những chia sẻ trong bài viết này nhé.

Vitamin B complex là gì?

Trong Vitamin B complex bao gồm tất cả 8 loại vitamin khác nhau và những hoạt chất này đều có vai trò chính trong quá trình chuyển đổi thức ăn thành năng lượng trong cơ thể. Hơn nữa, mỗi loại vitamin cũng có một vai trò riêng biệt đối với sức khỏe của con người.

• Vitamin B1: Đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển và chức năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, bao gồm bộ não và hệ tim mạch.
• Vitamin B2: Mang khả năng duy trì sự phân hủy chất béo và thuốc khi hấp thụ.
• Vitamin B3: Giúp cải thiện sắc tố làn da, bồi bổ hệ thần kinh và hệ tiêu hóa.
• Vitamin B5: Hay còn được gọi là axit pantothenic, là hoạt chất thiết yếu cho sức khỏe của não và hệ thần kinh trung ương, tăng cường khả năng miễn dịch của một số cơ quan khác.
• Vitamin B6: Hỗ trợ trong việc hình thành các tế bào hồng cầu mới, đẩy mạnh lượng oxy lưu thông đến các tế bào và duy trì hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh.
• Vitamin B7: Tốt cho sự phát triển của tóc và chức năng hoạt động hệ thần kinh.
• Vitamin B9: Còn được gọi là axit folic hoặc folate rất tốt cho sức khỏe của mẹ bầu và cả thai nhi. Các loại hoạt chất này có thể giúp hạn chế nguy cơ bị dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
• Vitamin B12: Sự hoạt động của các tế bào thần kinh và tế bào máu của cơ thể rất cần loại hoạt chất này. Ngoài ra việc cung cấp đầy đủ hoạt chất này sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu máu thường hay xảy ra ở phụ nữ.

Hàm lượng vitamin B cần thiết cho cơ thể

Một viên vitamin B complex thường chứa 8 vitamin nhóm B cùng với hàm lượng dưỡng chất cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng có một số loại có chứa hàm lượng vitamin B rất cao, vì thế bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về cách sử dụng và liều lượng dùng hợp lý. Các loại dưỡng chất vitamin B1, B2 thường được tìm thấy nhiều trong các loại ngũ cốc nguyên hạt hay một số thực phẩm khác như khoai tây, hải sản, gan động vật, các loại đậu. Riêng với vitamin B9 có nhiều trong các loại rau xanh, trái cây, nấm, các loại hạt, đậu khô hay bánh mì. Những thực phẩm sử dụng thường ngày như trứng, thịt, sữa,… cũng chứa nhiều hàm lượng vitamin B12.

Tác dụng của Vitamin B complex

1. Chữa chứng đau nửa đầu

Nghiên cứu khoa học cho thấy một số loại vitamin B có thể giúp ngăn ngừa hiệu quả chứng đau nửa đầu, quan trọng nhất là vitamin B6, B9 và B12. Hơn nữa, loại vitamin B12 được hấp thụ đầy đủ sẽ mang lại hiệu quả trong việc giúp giảm thiểu tần suất xuất hiện triệu chứng đau nửa đầu ở người trưởng thành.

2. Điều trị chứng trầm cảm và lo âu

Theo các nghiên cứu khoa học cho biết hoạt động của vitamin B12 trong cơ thể có khả năng cải thiện triệu chứng trầm cảm và lo âu. Ở những người thường hay bị trầm cảm hoặc bị stress nhiều sẽ có mức vitamin B12 thấp hơn bình thường.

Việc sử dụng Vitamin B complex để bổ sung lượng vitamin B12 là điều tất yếu, hơn nữa còn có thể làm giảm dấu hiệu trầm cảm ở một số trường hợp. Ngoài ra việc sử dụng Vitamin B complex thường xuyên trong thời gian dài hoặc kéo dài đến vài năm sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc giảm thiểu nguy cơ tái phát trầm cảm.

3. Chữa trị vết thương trên da

Sử dụng Vitamin B complex cũng có thể giúp chữa lành những vết thương trên da hiểu quả rõ rệt và đồng thời còn chống viêm nhiễm. Cách tốt nhất để đạt được hiệu quả là dùng tinh chất Vitamin B complex thoa trực tiếp lên da để hồi phục các vết thương. Với những trường hợp bị loét miệng cũng có thể sử dụng hoạt chất này để chữa trị vết loét hiệu quả và tức thời.

4. Hỗ trợ điều trị hội chứng tiền kinh nguyệt

Trong các nghiên cứu thực tế cho thấy việc bổ sung vitamin B6 kết hợp với khoáng chất Canxi có thể giúp cải thiện các dấu hiệu từ hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS). Theo đánh giá của các chuyên gia thì vitamin B6 mang khả năng hỗ trợ điều trị các triệu chứng liên quan đến PMS cả về thể chất lẫn tinh thần.

5. Kích thích sự hình thành các tế bào máu và thần kinh

Trong quá trình sản xuất các tế bào máu từ tủy xương và hình thành các vỏ bọc thần kinh thì yếu tố cần thiết nhất chính là vitamin B12. Ngoài ra dưỡng chất vitamin B cũng có vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của tín hiệu thần kinh, giúp nâng cao quá trình chuyển hóa năng lượng để cơ thể có thể hoạt động cho một ngày dài.

Việc thiếu hụt vitamin B có thể gây ra nhiều hiện tượng như rối loạn tâm thần kinh; từ đó dẫn đến các triệu chứng thường gặp như thiếu máu, cơ thể mệt mỏi, thậm chí mất trí nhớ.

6. Ngăn ngừa nguy cơ bị bệnh tim

Folate, vitamin B6 và vitamin B12 được đánh giá là yếu tố chủ chốt trong khả năng phòng ngừa các căn bệnh liên quan đến hệ tim mạch cũng như các căn bệnh mãn tính khác như ung thư, nhất là ung thư đại tràng, ung thư vú.

Folate, vitamin B6 và vitamin B12 đóng vai trò chính giúp chuyển đổi homocysteine thành methionin, đây là một dạng axit amin hỗ trợ cho cơ thể hình thành nên các protein mới. Nồng độ cao của homocysteine được cho là có liên quan tới hội chứng mất trí nhớ, bệnh tim mạch, đột quỵ và loãng xương. 

Ngoài ra vitamin B5 có trong Vitamin B complex cũng giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách giúp kiểm soát lượng đường huyết; đồng thời giảm lượng cholesterol LDL – cholesterol xấu và hạn chế nguy cơ bị suy tim. Bên cạnh đó khi hấp thụ vitamin B7 kết hợp với crom có thể cải thiện nồng độ cholesterol, rất tốt cho những người bị bệnh tiểu đường và có nguy cơ bị bệnh tim mạch cao.

7. Cung cấp năng lượng và hỗ trợ chuyển hóa

Vitamin B, bao gồm hoạt chất folate đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp DNA.  Vitamin B cũng cần thiết cho quá trình chuyển hóa tế bào và sản xuất năng lượng, điều chỉnh cấu trúc DNA và RNA trong suốt thời gian sống của tế bào.

Ngoài ra nó còn có vai trò trong chuyển hóa carbohydrate, protein và chất béo, giúp đẩy mạnh quá trình cung cấp nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể. Ngoài ra loại hoạt chất này còn đóng vai trò là 1 coenzyme hỗ trợ trong các quá trình trao đổi chất khác nhau, chẳng hạn như những quá trình liên quan đến sự tổng hợp các axit béo và tân tạo glucose.

Thiếu vitamin nhóm B có thể dẫn đến biến chứng ở tuyến giáp và tuyến thượng thận. Do đó gây ra nhiều triệu chứng tiêu cực như: mệt mỏi, tăng cân, khó ngủ, rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, thiếu vitamin B12, B2 và sắt đều có thể góp phần gây ra thiếu máu và mệt mỏi.

8. Phòng ngừa hiệu quả khuyết tật bẩm sinh

Tiêu thụ đủ folate trong khi mang thai giúp bảo vệ chống lại dị tật bẩm sinh thai nhi, chẳng hạn như nứt đốt sống và mất trí nhớ. Trong hơn ba thập kỷ, các nhà nghiên cứu đã biết rằng các bà mẹ có con bị tật nứt đốt sống có hàm lượng folate và các vitamin khác thấp hơn.

Do đó, ngày nay tất cả phụ nữ mang thai được khuyến khích bổ sung folate trong thai kỳ. Folate quan trọng nhất cho sự phát triển của thai nhi trong vài tuần đầu tiên sau khi thụ thai, thường trước khi một người phụ nữ biết đã có thai. Đó là lý do tại sao bạn nên dùng các vitamin hỗ trợ trước khi quyết định mang thai.

9. Giúp duy trì một bộ não khỏe mạnh

Vitamin B cần thiết để sản xuất chất dẫn truyền thần kinh trong não, dẫn truyền tín hiệu thần kinh khắp cơ thể. Nó ảnh hưởng đến tâm trạng, năng lượng, sự thèm ăn của bạn và nhiều hơn thế. Vitamin B5 cũng đóng vai trò quan trọng trong sản xuất các hormone giới tính và stress (như cortisol) được sản xuất ở tuyến thượng thận.

Tiêu thụ vitamin nhóm B từ chế độ ăn uống hoặc sử dụng các loại thuốc bổ sung có thể cải thiện tình trạng bị stress. Đây là lý do tại sao những trường hợp bị căng thẳng hoặc mệt mỏi trong thời gian dài được khuyến khích sử dụng viên uống bổ sung vitamin B complex.

Những đối tượng nên sử dụng Vitamin B complex

1. Phụ nữ mang thai

Vitamin B9 (axit folic) có vai trò cực kỳ quan trọng trong giai đoạn mang thai, mẹ bầu nên uống ít nhất 400mg axit folic mỗi ngày để có cung cấp đầy đủ hàm lượng vitamin B9, tốt nhất là uống trước khi mang thai. Theo như nhận định của các nhà khoa học cho biết axit folic và folate giúp làm giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh liên quan đến não và tủy sống.

Phụ nữ mang thai cũng cần bổ sung thêm vitamin B12. Thông thường tình trạng thiếu hụt vitamin B12 có thể dẫn đến sảy thai sớm, sinh nhẹ cân, huyết áp cao ở phụ nữ và các triệu chứng bất thường ở thai nhi.

2. Người ăn chay

Những người theo chế độ ăn chay thuần sẽ không ăn các loại thịt như thịt bò, thịt gia cầm, cá, trứng và các sản phẩm từ sữa. Chế độ ăn chay này có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt vitamin B12 vì vitamin có nhiều trong các loại thực phẩm từ động vật, trứng và sữa. Vì thế, bạn có thể bổ sung những vitamin này thông qua thực phẩm bổ sung vitamin B complex dưới sự cho phép của bác sĩ.

3. Người đã trải qua phẫu thuật dạ dày

Người đã trải qua phẫu thuật dạ dày (còn được gọi là phẫu thuật barective), thường cần được bổ sung vitamin đầy đủ. Nghiên cứu cho thấy loại phẫu thuật này làm tăng nhu cầu bổ sung vitamin B12 của cơ thể. Do đó, người bệnh cần bổ sung vitamin B complex và các chất dinh dưỡng khác sau phẫu thuật này dưới sự chỉ định của bác sĩ.

4. Người lớn tuổi

Đối với những người lớn tuổi, nhất là từ 65 tuổi trở lên nên sử dụng thêm vitamin B complex. Theo nhận định của các chuyên gia cho thấy người lớn tuổi dễ bị thiếu hụt vitamin B12. Với một người bình thường thì cần phải bổ sung đầy đủ lượng vitamin B12 cần thiết cho mỗi ngày để cơ thể hạn chế được sự lão hóa của não.

Tác dụng phụ của Vitamin B complex

Sử dụng với liều lượng tiêu chuẩn thường sẽ không gây ra tác dụng phụ, tuy nhiên nếu sử dụng liều cao có thể gây ra các vấn đề như:

• Tăng đường huyết: Axit nicotinic liều cao – dạng tổng hợp của vitamin B3, có thể làm tăng lượng đường huyết, làm phản tác dụng của loại thuốc trị bệnh tiểu đường. Những người mắc bệnh tiểu đường hoặc lượng đường trong máu cao không nên dùng axit nicotinic liều cao để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Dư thừa axit nicotinic: Sự dư thừa axit nicotinic trong cơ thể cũng có thể gây ra tình trạng huyết áp thấp, mệt mỏi, đau đầu, phát ban và tổn thương gan.
• Dư thừa nicotinamide: Liều cao nicotinamide – dạng hợp chất vitamin B3 khác, có thể gây tiêu chảy và tăng nguy cơ chảy máu. Những hiện tượng trên có thể xảy ra khi sử dụng nicotinamide 500mg mỗi ngày. Nếu sử dụng với liều lượng cao hơn có thể gây nôn mửa và tổn thương gan.

Một số vấn đề liên quan đến Vitamin B complex

Phụ nữ khi mang thai có nên dùng Vitamin B complex

Trong giai đoạn mang thai, phụ nữ cũng cần phải bổ sung lượng vitamin cần thiết cho cơ thể mẹ bầu lẫn thai nhi, nhất là trong giai đoạn trước khi mang thai. Có rất nhiều phương pháp để bổ sung Vitamin B complex tuy nhiên việc uống thuốc dạng viên để bổ sung là cách tốt nhất mà an toàn cho người dùng.

Vitamin B complex có gây tăng cân không?

Một số hoạt chất trong Vitamin B complex có khả năng tăng cường quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng, do đó sẽ giúp hỗ trợ cho việc giảm cân một cách hiệu quả và đồng thời giảm thiểu chứng thèm ăn.